Ιστορικό

α) Προπολεμικά
Η ίδρυση της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Πατρών ψηφίσθηκε στις 14 Μαΐου 1908 επί Δημάρχου Πατρέων Δημητρίου Βότση, με αρχικό πυρήνα της τη δωρηθείσα βιβλιοθήκη της Βιοτεχνικής Εταιρείας και πρώτη Εφορευτική Επιτροπή, αποτελούμενη από τον Δ. Βότση, ως Πρόεδρο και τους Σακελλαρίου, Θεοχάρη, Δριβελόπουλο και Γριμάνη. Στεγάστηκε στο διδακτήριο που υπήρχε επί των οδών Γούναρη και Καραϊσκάκη και εγκαινιάσθηκε στις 28 Ιουνίου 1910. Μίλησε μάλιστα και ο διακεκριμένος καθηγητής ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Σπυρίδων Π. Λάμπρος (βλ. περιοδικό «Νέος Ελληνομνήμων» τόμ. 14ος/τεύχος Α΄/Αθήνα 1917).

Ο πρώτος κατάλογος δελτιογράφησης των βιβλίων της φθάνει μέχρι τον αριθμό 1.741 και είχε περίπου 1.900 αναγνώστες το χρόνο. Στο παραπάνω κτίριο λειτούργησε μέχρι το 1926, οπότε διέκοψε τη λειτουργία της, οι 4.617 τόμοι της τοποθετήθηκαν σε κιβώτια και παρέμειναν στα υπόγεια της Δημαρχίας μέχρι το 1944.

Το 1933 ο Δήμαρχος Ιωάννης Βλάχος έβαλε σε ενέργεια την ανέγερση του τωρινού μεγάρου της (Φιλοποίμενος – Μαιζώνος – Βότση) επί οικοπέδου συνολικής εκτάσεως 1.500 πήχεων εκ δωρεάς Ανδρέα Αθανασόπουλου και αγοράς από το Δήμο, παρακειμένου οικοπέδου. Για είκοσι ολόκληρα χρόνια η προσπάθεια αυτή έμεινε μισοτελειωμένη. Τον Αύγουστο του 1944, λίγο πριν τη λήξη της Κατοχής, επί Δημάρχου Γεωργίου Πανταζή, χάρη σε μία κίνηση ομάδας βιβλιόφιλων της πόλης που αποτελείτο από τους: Κώστα Τριανταφύλλου, Μάριο Πραπόπουλο, Αιμίλιο Μπεντερμάχερ – Γερούση, Κων/νο Κυριακόπουλο και Πελία Σαγρή, μεταφέρθηκαν τα κιβώτια με τους τόμους της παλιάς βιβλιοθήκης, από τα υπόγεια της Δημαρχίας στην οικία του τέως Δημάρχου Ιωάννου Βλάχου και από εκεί στο Μέγαρο Καραμανδάνη, Μαιζώνος 42, όπου στεγαζόταν παλαιότερα το Αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης.

β) Μεταπολεμικά

Στις 30 Νοεμβρίου 1947, ημέρα της γιορτής του Πολιούχου μας Αποστόλου Ανδρέα, εγκαινιάσθηκε η μεταπολεμική Δημοτική Βιβλιοθήκη επί Δημάρχου Θεοδώρου Ζαφειρόπουλου με 18.200 τόμους. Στο μεταξύ πλουτίσθηκε με τις δωρεές αξιόλογων βιβλιοθηκών των: Ανδρέα Μιχαλακόπουλου, Δημητρίου Γούναρη, Δημητρίου Βουρλούμη, κ.ά.

Στις 26 Ιανουαρίου 1948 με Βασιλικό Διάταγμα συνεστήθη η Δημοτική Βιβλιοθήκη Πατρών ως ίδιο Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου του Δήμου Πατρέων (βλ. Αριθ. 45Α΄/21.2.1948 Φ.Ε.Κ. και αριθμ. 4445/9.2.1953 Υπουργική Απόφαση [Αριθμ. 56Β΄/ 3.3.1953 Φ.Ε.Κ. και αριθμ. 11920/19-6-2006 αποφ. Γεν. Γραμματέα Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας (Φ.Ε.Κ. Β΄ 945/18-7-2006)].

Τον Ιούλιο του 1955, η Βιβλιοθήκη μεταφέρθηκε στο σημερινό κτίριο (Μαιζώνος 110) που είχε θεμελιώσει ο Δήμαρχος Ιωάννης Βλάχος το 1933 και αποπερατώθηκε επί Δημάρχου Βασιλείου Ρούφου. Στις 20 Μαΐου 1957, ημέρα Δευτέρα, έγιναν επίσημα εγκαίνια της σημερινής Βιβλιοθήκης από τον τότε Βασιλέα Παύλο Α΄.

Τον Ιούλιο του 1957 οι αδελφοί Μιχαήλ και Φωκίων Κόλλας δώρησαν ακίνητα έκτασης 1.122 τ.π.. επί των οδών Αγ. Ανδρέου – Παντανάσσης – ΄Οθωνος Αμαλίας, τα έσοδα δε από την ενοικίασή τους διατίθενται αποκλειστικά για αγορά βιβλίων, βιβλιοδεσίες, είδη σύμφωνα με τη θέληση των δωρητών.

Το Δεκέμβριο του 1966 έγινε η Διεθνής ΄Εκθεση Βιβλίου επί Δημάρχου Θεοδώρου ΄Αννινου. Στις 23 Μαρτίου 1969 επί Δημάρχου Διον. Τσιρώνη, έγιναν τα εγκαίνια της Δημοτικής Πινακοθήκης σαν τμήματος αρχικά της Δημοτικής Βιβλιοθήκης, η οποία στεγάζεται προσωρινά στο ισόγειο του Μεγάρου της Βιβλιοθήκης και είναι αυτόνομη πλέον, υπαγόμενη στη ΔΕΠΑΠ Δήμου Πατρέων. Το 1994 επί Δημάρχου Ανδρέα Καράβολα έγιναν τα εγκαίνια Παραρτήματος της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Πατρών στο «Σπίτι Πολιτισμού» (Φωκαίας 26, Γ΄ όροφος) με 16.000 τόμους βιβλίων και χρήση Η/Υ. Το Δεκέμβριο 2000 επί Δημάρχου Ευάγγελου Φλωράτου εγκαινιάστηκε στο Αρκτικό Δημοτικό Διαμέρισμα (Πανεπιστημίου 172) παράρτημα με βιβλία δωρεάς Ομίλου «Λαϊκά Αναγνωστήρια Πατρών» (3.500 τόμοι). Το 2005 επί Δημάρχου Ανδρέα Καράβολα εγκαινιάστηκε το Νότιο Δημοτικό Διαμέρισμα (Αιήτου 3) Παράρτημα με 3.300 βιβλία.

Επίσης από τα τέλη του 1994 η επεξεργασία (εγγραφές των στοιχείων), αναζήτηση και δανεισμός του υλικού (βιβλίων, περιοδικών κ.λ.π.) της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Πατρών, γίνεται επιστημονικά μέσω Ηλεκτρονικών Υπολογιστών με βάση τους βιβλιοθηκονομικούς κανόνες και το Σύστημα Αυτοματισμού Βιβλιοθηκών ΑΒΕΚΤ 5.5 του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης/Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και Χρήση WINDOWS XP PROFESSIONAL σε δίκτυο Windows NT. Η ταξινόμηση, καταλογογράφηση, θεματική ευρετηρίαση (θεματικών όρων ή θεματικών επικεφαλίδων) γίνονται με το Βιβλιοθηκονομικό Δεκαδικό Σύστημα DEWEΥ 21 και μεταγενέστερες εκδόσεις του και σύμφωνα με τους ισχύοντες βιβλιοθηκονομικούς αγγλοαμερικανικούς κώδικες (AACR2).

Το έτος 2010 η Δημοτική Βιβλιοθήκη Πατρών γιόρτασε τα 100 χρόνια λειτουργίας της (1910-2010).