Οι αναφορές στη ζωή και τις επιρροές του Μέμου Μακρή ως καλλιτέχνη κυριάρχησαν στη δεύτερη ξενάγηση του κοινού στην έκθεση «Μέμος Μακρής – Από την Αθήνα στο Παρίσι 1934-1950», που πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Τρίτης 4 Απριλίου 2017 στη Δημοτική Πινακοθήκη Πατρών .
Ο ιστορικός τέχνης Γρηγόρης Αναγνώστου, έκανε επίσης αναλυτική αναφορά στην καταγωγή του καλλιτέχνη από την Πάτρα, την αναγκαστική μετακίνηση της οικογένειας στην Αθήνα μετά την καταστροφή της οικογενειακής επιχείρησης από την σταφιδική κρίση στην πόλη μας.
Στο πλαίσιο της ξενάγησης έγινε ειδική αναφορά στον Γλύπτη Νικόλα Γεωργαντή ο οποίος παρότρυνε τον Μέμο μακρή να δώσει εξετάσεις στο προπαρασκευαστικό τμήμα της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών, τον καθηγητή Κώστα Δημητριάδη, ένα σημαντικό γλύπτη με έντονες επιρροές από το έργο του Ροντέν, τις οποίες προσπαθούσε να μεταδώσει και στους μαθητές του στην Αθήνα καθώς και τη γνωριμία του και φιλία του με τον χαράκτη Τάσσο και τον γλύπτη Κουλεντιανό στα χρόνια των σπουδών του.
Το ταξίδι του Μέμου Μακρή στη Γαλλία – ήταν ένα ακόμα κομβικό σημείο της ξενάγησης – με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Έκθεσης όπου παρέμεινε για τρεις μήνες και γνώρισε μεταξύ άλλων τον Απάρτη γνωρίζοντας από κοντά τα έργα των μεγάλων καλλιτεχνών της εποχής όπως του Αριστίντ Μαγιόλ και Αντουάν Μπουρντέλ. Αυτό το ταξίδι στάθηκε μία από τις αφορμές που έκαναν τον Μακρή να μεταπηδήσει από το εργαστήριο του Δημητριάδη στο εργαστήριο του Τόμπρου.
Όπως ανέφερε ο κ. Αναγνώστου «Τα χρόνια της 4ης Αυγούστου ο Μακρής λόγω πολιτικών ιδεών, ήρθε σε ρήξη με άλλους συνσπουδαστές και καθηγητές που υποστήριζαν το καθεστώς. Για την ιστορία ο Τόμπρος υποστήριξε τον Μακρή και έτσι γλύτωσε από το να υποστεί συνέπειες ιδιαίτερα μετά από έναν άσχημο καυγά με κάποιον άλλον από τη Σχολή του.
Mε αφορμή έναν διαγωνισμό του Υπουργείου Παιδείας, την ίδια περίοδο εργάζεται για την κατασκευή της κεφαλής του Δομίνικου Θεοτοκόπουλου, βασισμένος στην θεωρούμενη αυτοπροσωπογραφία του Θεοτοκόπουλου (που βρίσκεται σήμερα στο Μητροπολιτικό Μουσείο Νέας Υόρκης). Για αδιευκρίνιστους λόγους το Υπουργείο απορρίπτει όλα τα έργα και ο διαγωνισμός πρόκειται να επαναληφθεί, αλλά ξεσπάει ο πόλεμος και ακυρώνεται οριστικά.
Ο Μακρής παραχωρεί το ατελιέ του στον Απάρτη, αλλά συνεχίζει να εργάζεται κοντά του.
Το 1940 εκθέτει στην Β΄ Πανελλήνια Καλλιτεχνική Έκθεση και παρουσιάζει συνολικά πέντε έργα εκ των οποίων το «Κεφάλι Παιδιού» σε χαλκό και το «Κεφάλι ανδρός» σε γύψο. Κάποια από τα έργα αυτά αγοράζονται από το Υπουργείο Παιδείας, πιστοποιώντας τη σπουδαιότητα των έργων του καλλιτέχνη αλλά και την στήριξή του από έναν κύκλο ανθρώπων που τον εκτιμούσαν όπως ο Παντελής Πρεβελάκης , ο οποίος γνώριζε τον Μακρή από την ΑΣΚΤ.
Με την κήρυξη του Ελληνοϊταλικού Πολέμου στρατεύεται και τοποθετείται βρίσκεται στο Αλβανικό Μέτωπο, στο σώμα του πυροβολικού. Μετά την κατάρρευση του μετώπου επιστρέφει, όπως οι περισσότεροι με τα πόδια στην Αθήνα. Συνεχίζει να εργάζεται κοντά στον Απάρτη και καταφέρνει να ολοκληρώσει την προτομή της Ελένης Σταθοπούλου. Στο συγκεκριμένο έργο είναι έντονη η επιρροή από τον Δημητριάδη, τον πρώτο καθηγητή του, ο οποίος με τη σειρά του είχε επιρροές από τον Ροντέν. Στα τελευταία έτη των σπουδών του στη Σχολή, ο Μακρής θα μπει στο εργαστήρι του Μιχάλη Τόμπρου και θα εξελίξει την τεχνική του. Η διδασκαλία του Τόμπρου αλλά και το παράδειγμα του Απάρτη επιδρούν στο νεαρό γλύπτη, ο οποίος θα ακολουθήσει το δρόμο του ρεαλισμού με έμφαση σε αξίες όπως η καθαρότητα της μορφής και το αφαιρετικό πλάσιμο. Ταυτόχρονα ξεκινά την αντιστασιακή του δράση, γίνεται μέλος του ΕΑΜ και είναι από εκείνους που πρωτοστατούν στην ίδρυση του ΕΑΜ καλλιτεχνών.
Εκείνη τη εποχή ίσως να έγιναν και τα σχέδια που βρέθηκαν στο αρχειακό υλικό της Ελένης Σταθοπούλου. Σύμφωνα με τις σημειώσεις της Σταθοπούλου είναι σχέδια και διάφορες γυμνές μελέτες που έγιναν στο εργαστήρι του Απάρτη και είναι σχεδιασμένα με μολύβι, καφέ κιμωλία και κάρβουνο. Εμφανής είναι στα σχέδια αυτά η επιρροή του Απάρτη και φανερώνουν την καλλιτεχνική ωρίμανση του Μακρή. Δείχνουν τη σταδιακή απομάκρυνσή του από τα διδάγματα της Σχολής και την στροφή σε μια πιο αφαιρετική γραφή, με έμφαση στο ουσιώδες.
Η σημασία των περίπου είκοσι πέντε σχεδίων (γυμνά, μελέτες για γλυπτά και μια σειρά από πορτρέτα του Βασίλη Ρώτα είναι πολύ μεγάλη για το έργο του Μακρή, δεδομένου ότι πρόκειται για τα μοναδικά σχέδιά του που σώζονται. Όπως οι περισσότεροι γλύπτες, από ένα σημείο και έπειτα, εργαζόταν απευθείας πάνω στον πηλό ή το χαλκό, εγκαταλείποντας σταδιακά το σχέδιο.
Σύμφωνα με τον μελετητή Σπύρο Μοσχονά, οι απεικονίσεις του Βασίλη Ρώτα θα πρέπει να έγιναν τα χρόνια της συνεργασίας τους στο Θεατρικό Εργαστήρι (1942-1943). Ίσως ο Μακρής να πειραματιζόταν στην προσπάθεια να συλλάβει και να δημιουργήσει τον ανδριάντα του Ρώτα.
Κατά την περίοδο 1942-1943 το ΕΑΜ Καλλιτεχνών στο οποίο συμμετέχει και ο Μακρής αποφασίζει να εκθέσει στο άδειο από εκθέματα Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο , έργα που είχαν σαν θέμα την τραγωδία του ελληνικού λαού από την πείνα. Στόχος του ήταν να χτυπήσει συμβολικά τις δυνάμεις κατοχής και να τονώσει το ηθικό του κόσμου.
Παράλληλα ο Μακρής εμπλέκεται και στη δημιουργία ενός εικαστικού εργαστηρίου όπου, μαζί με άλλους εικαστικούς καλλιτέχνες όπως ο Απάρτης και ο Τσαρούχης, παραδίδουν μαθήματα.
Την επόμενη χρονιά αναλαμβάνει για λογαριασμό του ΕΑΜ τον συντονισμό διαφόρων δράσεων όπως το τύπωμα χαρτονομισμάτων τα οποία κυκλοφόρησαν στην «Ελεύθερη Ελλάδα». Το 1944 ολοκληρώνει το γλυπτό «Καθήμενη κόρη» σε πωρόλιθο.
Στα Δεκεμβριανά ο Μακρής ακολουθεί τον Δημοκρατικό Στρατό και με την Συμφωνία της Βάρκιζας επιστρέφει στην Αθήνα. Έχει ενεργό ρόλο στη σύσταση του Καλλιτεχνικού Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Ελλάδος
Εκείνα τα ταραγμένα χρόνια, η κατάσταση αρχίζει να γίνεται ασφυκτική και επικίνδυνη για ανθρώπους που είχαν ενεργό ρόλο στο ΕΑΜ όπως ο Μακρής. Η πρωτοβουλία του Οκτάβιου Μερλιέ , διευθυντή του Γαλλικού Ινστιτούτου να πείσει την Γαλλική κυβέρνηση να δώσει μία σειρά υποτροφιών επιτρέπει σε περίπου 140 Έλληνες επιβιβαστούν στο θρυλικό Ματαρόα και να φτάσουν για σπουδές στο Παρίσι. Ο στόχος ήταν να βρεθούν μακριά από την εμφύλια κατάσταση της Ελλάδος και να τους δοθεί η δυνατότητα να σπουδάσουν σε ένα ασφαλές περιβάλλον με υποτροφία της Γαλλικής κυβέρνησης. Μέσα σε αυτούς τους ανθρώπους που θα βρεθούν στη Γαλλία, βρίσκεται και ο Μέμος Μακρής. Είναι η αρχή του ταξιδιού του για τη Γαλλία και στα μετέπειτα χρόνια για την Ουγγαρία στην οποία πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωή του.
Στο Παρίσι ο Μακρής όπως λέει ο ίδιος σε γράμμα του στην Τατιάνα Γκρίτση-Μιλλιέξ δεν εστιάζει στο να παράγει έργο, όσο στο να αποθηκεύει γνώσεις. Θα παρουσιάσει για πρώτη φορά έργα του σε μια ομαδική έκθεση που οργανώνουν οι Έλληνες υπότροφοι στο ελληνικό περίπτερο της Πανεπιστημιούπολης. Εκεί θα εκθέσει και τις κεφαλές του Νίκου Σβορώνου.
Στη Γαλλία ο Μακρής συνεχίζει την πολιτική του δράση. Πρωτοστατεί στην ίδρυση του Συλλόγου Ελλήνων Φοιτητών Παρισιού. Το 1946 είναι επικεφαλής του πρώτου συνεδρίου της Ένωσης Προσφύγων και Μεταναστών. Εκεί οι Έλληνες παρουσιάζουν την πρώτη έκθεση για την ελληνική Αντίσταση με υλικό προερχόμενο και από το φωτογραφικό υλικό που είχε καταφέρει να φέρει μαζί του από την Ελλάδα ο Μακρής μέσα στα γύψινα εκμαγεία των γλυπτών του.
Σύντομα θα συνδεθεί με αγωνιστές διαφόρων εθνικοτήτων αλλά θα παραμείνει αφοσιωμένος στην γλυπτική και στον εμπλουτισμό των γνώσεων του. Είναι η περίοδος που ξεκινά την κατασκευή της προτομής του Γάλλου κομουνιστή και διευθυντή της εφημερίδας L’ Humanité, Μαρσέλ Κασέν. Εκείνα τα χρόνια ο Μακρής μελετά έργα στα μουσεία καιενδιαφέρεται για τους καθεδρικούς ναούς.
Από το αρχειακό υλικό της Σταθοπούλου προκύπτει ότι είχε επισκεφτεί μαζί με τον Μακρή τον καθεδρικό ναό της πόλης Σάρτρ.
Το επόμενο διάστημα βρίσκεται ως ασκούμενος στην Εθνική Βιομηχανία των Σεβρών προκειμένου να μελετήσει καλύτερα τις μεθόδους και τις τεχνικές επεξεργασίας του πηλού. Λίγο αργότερα λαμβάνει μέρος στην έκθεση ελληνικής τέχνης που οργανώνεται στη Βασιλική Ακαδημία Καλών Τεχνών της Στοκχόλμης. Τα δύο έργα που εκθέτει η «Καθήμενη κόρη» και την «Ανθούλα». Το έργο του «Καθήμενη κόρη» αγοράζεται από το Εθνικό Μουσείο της Στοκχόλμης.
Τον Ιανουάριο του 1948 γνωρίζει την μετέπειτα σύζυγό του, την Σερβογαλλίδα Ζιζή Σίρνιτς Υπήρξε στην διακεκριμένη χαράκτρια με έντονη πολιτική δράση. Το 1961, έρχεται στην Ελλάδα μαζί με Γάλλους κομουνιστές για να βοηθήσουν στην απόδραση του αγωνιστή Φώκου Βέτα. Συλλαμβάνεται και «φιλοξενείται» από το ελληνικό κράτος στις φυλακές Αβέρωφ. Η Ζιζή Μακρή, έζησε μια συναρπαστική ζωή και υπηρέτησε με τη τέχνη της τον άνθρωπο και τον αγώνα του για ιδανικά, όπως η ελευθερία, η δημοκρατία, η κοινωνική δικαιοσύνη. Τα χρόνια εκείνα στο Παρίσι, ο Μακρής θα δεχτεί την έντονη επίδραση από διάφορες πηγές, ενίοτε αντικρουόμενες (γοτθική γλυπτική, τέχνη των πρωτόγονων που είδε στο μουσείο του Τροκαντερό, τη μοντέρνα τέχνη, τον Πικάσο, τη γλυπτική των νέων του δασκάλων Ανρί Λωράν και Μαρσέλ Ζιμόν. Σταδιακά, η γλυπτική του χωρίς να απομακρυνθεί από την αναπαράσταση, θα ακολουθήσει περισσότερο αντιρρεαλιστική πορεία. Τα χρόνια αυτά, βέβαια, ο Μακρής φιλοτεχνεί κατά κύριο λόγο προτομές φίλων του και λιγοστά αγάλματα γυναικείων μορφών. Εάν μελετήσουμε την πρώτη εικόνα με το κεφάλι της Ζιζής θα δούμε πως Μακρής έχει εξελιχθεί και προσπαθεί πλέον να συλλάβει τον συναισθηματικό κόσμο του μοντέλου, σε αντίθεση με πρωτύτερα έργα όπως η προτομή της Σταθοπούλου.
Μερικές από τις προτομές που φιλοτεχνεί εκείνη την εποχή ο Μέμος Μακρής παρουσιάζονται στην έκθεση όπως της Ζιζής Μακρή (1948), του Μαρσέλ Κασέν [1], (1946-46), της Ζιζής Μακρή (1950), της Μέλπως Αξιώτη [ (1949) και του Πωλ Ελυάρ, (1950).
Τον Ιούνιο του 1948 η Παγκόσμια οργάνωση Δημοκρατικών Γυναικών διοργανώνει διεθνές συνέδριο και έκθεση στο Παρίσι. Την Ελλάδα εκπροσωπεί η Ένωση Ελληνίδων Γαλλίας, ο Μακρής επιμελείται το ελληνικό περίπτερο και εκθέτει και ο ίδιος γλυπτά του. Στη συνέχεια πραγματοποιείται μία ακόμη έκθεση για την ελληνική Αντίσταση η οποία όμως προκαλεί πολύ αρνητικές αντιδράσεις στους συντηρητικούς κύκλους της Ελληνικής παροικίας του Παρισιού και της Αθήνας. Τον Νοέμβριο το Κομμουνιστικό κόμμα ζητά από όλους τους Έλληνες φοιτητές να ανεβούν στο βουνό να συνεχίσουν τον αγώνα. Ο Μακρής υπακούει και ετοιμάζεται να φύγει από την Γαλλία. Όμως με εντολή του κόμματος παραμένει στο Παρίσι για να συντονίσει τις επαφές με όσους επιθυμούσαν να πολεμήσουν με τον Δημοκρατικό Στρατό. Το 1950 εκλέγεται μέλος του Παγκόσμιου Συμβουλίου Ειρήνης, παντρεύεται τη Ζιζή Σίρνιτς και συνεχίζει να εκθέτει τα έργα του. Όμως οι εποχές είναι φανατισμένες και η πολιτική δραστηριότητα ανθρώπων σαν τον Μέμο Μακρή δεν είναι και τόσο καλοδεχούμενη ούτε στην Ελλάδα, ούτε στην χώρα που τον φιλοξενεί, τη Γαλλία. Τον Ιούλιο του 1950 παίρνει εντολή να εγκαταλείψει σε 48 ώρες τη Γαλλία. Παρόλο που υπάρχει άμεση κινητοποίηση από το ευρύτερο περιβάλλον του κατά της αποπομπής του, οι Γαλλικές αρχές εμμένουν στην αρχική απόφασή τους. Στη Ελλάδα δεν μπορεί να επιστρέψει, η Ιταλία στην οποία επιθυμεί να πάει, δε δίνει διαβατήριο στην σερβικής καταγωγή σύζυγό του. Την ίδια αρνητική διάθεση αντιμετωπίζει και στην πολωνική και τσεχοσλοβακική πρεσβεία. Τελικά η Ουγγρική πρεσβεία του δίνει την πολυπόθητη βίζα και λίγες μέρες μετά ο Μακρής και η σύζυγός του φτάνουν στην Βουδαπέστη, όπου θ α ζήσουν μόνιμα μέχρι το 1978.
Τα χρόνια που ζει και δημιουργεί στην Ουγγαρία (1950-1978) το όραμα του σοσιαλισμού επηρεάζει τον Μακρή και του επιτρέπει να δημιουργεί με γνώμονα και μοναδικό θέμα τον άνθρωπο. Για την δημιουργία τους έπαιξαν ρόλο τα βιώματά του και οι ανθρώπινες σχέσεις. Λαμβάνει βραβεία και διακρίσεις για το έργο του και συμμετέχει σε εκθέσεις. Είναι τόση μεγάλη η αναγνώρισή του που θα δημιουργήσει με δημόσιες αναθέσεις μια σειρά από μνημεία, τα οποία τον κατατάσσουν μεταξύ των πιο σημαντικών φωνών της σοσιαλιστικής ουγγρικής τέχνης. Τα μνημειακά έργα που φιλοτεχνεί ο Μακρής εκείνα τα χρόνια, αρχικά υποτάσσονταν στο δόγμα του σοσιαλιστικού ρεαλισμού Το 1952 φιλοτεχνεί την προτομή του Ζίγκμοντ Μόριτς και μαζί με τη σύζυγό του συμμετέχει στις εργασίες του χωριού Μπελογιάννης, το οποίο είχαν χτίσει Έλληνες πρόσφυγες του Εμφυλίου.
Τον Φεβρουάριο του 1963 ο Μακρής εκλέγεται στο συμβούλιο της Ένωσης Ούγγρων Καλλιτεχνών Εικαστικών Τεχνών. Τον Ιούνιο κερδίζει το διαγωνισμό για το ουγγρικό μνημείο στο στρατόπεδο του Μαουτχάουζεν (1959-62) στην Αυστρία. Το έργο αυτό θα θεωρηθεί από τα καλύτερα μνημεία που έγιναν ποτέ για τον διωγμό των Εβραίων στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Τα θύματα δεν είναι οι «νικημένοι» αλλά οι «νικητές με τα χέρια ψηλά».
Το 1963 ο Μακρής δωρίζει στον δήμο Δάφνης το έργο «Ειρήνη» και προσκαλείται στα αποκαλυπτήρια. Παραταύτα όταν τελικά έρχεται η στιγμή το 1965, του απαγορεύεται να παραστεί και του αφαιρείται η Ελληνική ιθαγένεια. Το 1966 η Γαλλική Δημοκρατία του επιτρέπει ξανά την είσοδο στη χώρα και την ίδια χρονιά τιμάται με το βραβείο Διακεκριμένου καλλιτέχνη της Λαϊκής Δημοκρατίας της Ουγγαρίας. Το 1969 στην Ελλάδα, η δημοτική αρχή που έχει διοριστεί από την Απριλιανή Δικτατορία, καταστρέφει και πετάει το γλυπτό «Ειρήνη». Τα επόμενα χρόνια στην Ουγγαρία ο Μακρής συνεχίζει να δημιουργεί και να τιμάται. Το 1970 θα αποκαλυφθεί το μνημειακό έργο του για τον Λένιν. Το 1972 θα τιμηθεί με το βραβείο του Άριστου Καλλιτέχνη. Το 1974 θα επισκεφτεί για πρώτη φορά της Ελλάδα το 1975 θα αποκτήσει ξανά την ελληνική ιθαγένεια που του είχε αφαιρεθεί το 1945. Το 1975 θα αποκαλυφθούν άλλα δύο σημαντικά δημόσια έργα του Μακρή στην Ουγγαρία: «Το μνημείο της Απελευθέρωσης» στην πόλη Τισσαφύρεντ και του ομώνυμου μνημείου στην πόλη Πέτς. Πηγή έμπνευσης για το «Μνημείο της Απελευθέρωσης» στην πόλη Πετς, είναι «Νίκη της Σαμοθράκης».
Το 1978 ο Μακρής τιμάται με το βραβείο Κόσσουτ, το οποίο είναι η μεγαλύτερη καλλιτεχνική διάκριση στην Ουγγαρία.
Τo 1978 είναι η χρονιά που επιστρέφει με την οικογένειά του για μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα και της επανασύνδεσής του με το ελληνικό κοινό και φυσικά ξαναβρίσκει τους φίλους του όπως τον χαράκτη Τάσσο και την ζωγράφο και χαράκτρια Λουκία Μαγγώρου .
Τον Μάρτιο του 1979 οργανώνεται μια μεγάλη αναδρομική έκθεση του Μέμου Μακρή στην Εθνική Πινακοθήκη της Αθήνας σε συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού και την Εθνική Πινακοθήκη Βουδαπέστης. Μεταξύ των εκθεμάτων είναι και το γλυπτό «Προς τιμή των θυμάτων» βασισμένο στην παλιότερη προτομή του Ν. Σβορώνου. Το έργο αυτό δωρίζει στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο στη μνήμη των νεκρών του 1973. Για τον Μακρή το να παρουσιάσει τα έργα του στο ελληνικό κοινό μετά από 39 χρόνια, είναι μια σημαντική στιγμή. Λέει χαρακτηριστικά «Από το 1975, που απόκτησα ξανά την ιθαγένειά μου έρχομαι στην Ελλάδα. Ωστόσο τώρα νιώθω πως έρχομαι για πρώτη φορά, γιατί ήρθα με τα έργα μου μαζί. Πριν είχα το αίσθημα του τουρίστα. Τώρα ήρθα με την “ταυτότητά μου” και να δούμε ποια εντύπωση θα κάνει αυτή η ταυτότητα…».
Το 1980 ο δήμος Πειραιά παρουσιάζει μια αναδρομική έκθεση για τα έργα του Μακρή και ο ίδιος συνεχίζει να πραγματοποιεί ατομικές εκθέσεις και να δημιουργεί γλυπτά για δημόσιους χώρους κυρίως στην Ουγγαρία. Μετά το 1980 ο Μακρής φιλοτεχνεί και στην Ελλάδα δημόσια έργα – ανδριάντες και ηρώα [ανδριάντες Ρήγα Φεραίου (1987) στον Βόλο, του Εμμανουήλ Παπά (1989) στη Θεσσαλονίκη]. Το 1983 τιμάται με το δάφνινο στεφάνι της Λαϊκής Δημοκρατίας της Ουγγαρίας. Το 1986 ο Μακρής ολοκληρώνει τον ανδριάντα του Παύλου Κουντουριώτη για το Άλσος Ναυτικής Παράδοσης στο Παλαιό Φάληρο. Την ίδια χρονιά ολοκληρώνεται και το ντοκιμαντέρ του Δημήτρη Στουπή «Πορτραίτο του Μέμου Μακρή», συμπαραγωγή του Υπουργείου Πολιτισμού, της ΕΡΤ 2 και της Ουγγρικής τηλεόρασης. Το 1987 τοποθετείται ο ανδριάντας του Μακάριου, τον οποίο έχει φιλοτεχνήσει, στο Προεδρικό Μέγαρο Κύπρου. Ανδριάντας Ρήγα Φεραίου Το 1989 ανεγείρεται το Μνημείο Νίκου Μπελογιάννη, που αποτελείται από γλυπτό του Μακρή και ψηφιδωτή σύνθεση της κόρης του Κλειώς Μακρή .
Το 1992 το Πανεπιστήμιο Θράκης εκλέγει τον Μακρή επίτιμο διδάκτορα και η Μητρόπολη Καβάλας του απονέμει μετάλλιο. Ο κύκλος της δημιουργίας του Μακρή κλείνει με μια σειρά από έργα που ονομάζει: «Kάκτους» τα οποία παρουσιάζει στην Γκαλερί Σκουφά. Είναι η πρώτη φορά που παρουσιάζει έργα που δεν έχουν θέμα την ανθρώπινη μορφή. Βέβαια μπορεί τα έργα αυτά να μην έχουν ανθρωπομορφικό θέμα αλλά και αυτά εκφράζουν ανθρώπινες καταστάσεις και δίνουν την αίσθηση της ανάτασης και της προσπάθειας να βγουν στο φως. Το 1993 πεθαίνει στην Αθήνα, έπειτα από σύντομη ασθένεια. Το 2014 πεθαίνει η σύζυγος του Ζιζή Μακρή Το 2016 τοποθετείται στην Φλώρινα, στον ευρύτερο χώρο του ομαδικού τάφου των πεσόντων ανταρτών της Φλώρινας το 1949, αντίγραφο του έργου της σύνθεσης «Μνημείο των Εβραίων Μαρτύρων» που βρίσκεται στη Βουδαπέστη.
Δημοτική Πινακοθήκη: Μαιζώνος 110. (ισόγεια αίθουσα Βιβλιοθήκης)
Ώρες λειτουργίας: Τρίτη έως Σάββατο: 10.00π.μ -3.00μ.μ
Τρίτη και Παρασκευή : 6.00μ.μ-9.00μ.μ
Κυριακή & Δευτέρα: κλειστά
www.patrasculture.gr
facebook.com/patrasgallery
;}
